Karaciğer, vücudun en büyük ve en önemli organlarından biridir. Metabolizmayı düzenlemek, toksinleri temizlemek ve enerji depolamak gibi hayati görevleri vardır. Ancak günümüzde yanlış beslenme ve yaşam tarzı alışkanlıkları, karaciğerin yağlanmasına neden olarak işlevini bozabilir. Karaciğer yağlanması (hepatik steatoz), zamanında önlem alınmadığında ciddi sağlık sorunlarına dönüşebilir.
Karaciğer Yağlanması Nedir?
- Karaciğer hücrelerinde normalin üzerinde yağ birikmesidir
- %5’in üzerindeki yağlanma klinik olarak anlamlı kabul edilir
- Alkol kaynaklı (alkolik steatoz) ya da alkol dışı nedenlerle (NAFLD) oluşabilir
Belirtiler
- Genellikle erken dönemde belirti vermez
- Yorgunluk ve halsizlik
- Karın sağ üst kadranda dolgunluk hissi
- Sindirim problemleri
- Sebepsiz kilo alımı veya kilo verememe
- Gelişmiş vakalarda ciltte sararma ve karın şişliği
Nedenleri
- Obezite ve insülin direnci
- Aşırı karbonhidrat ve şeker tüketimi
- Yüksek kolesterol ve trigliserid seviyeleri
- Sedanter yaşam tarzı (hareketsizlik)
- Alkol kullanımı
- Bazı ilaçlar (kortizon, bazı kemoterapi ilaçları)
Tanı Nasıl Konur?
- Kan testlerinde karaciğer enzimlerinin (AST, ALT) yüksekliği
- Ultrasonografi ile karaciğer yapısının incelenmesi
- Gerekli durumlarda MR ya da biyopsi
Karaciğer Yağlanmasından Korunma Yolları
- Dengeli Beslenme
- Rafine şeker ve işlenmiş gıdalardan uzak durmak
- Lifli, doğal ve az yağlı besinleri tercih etmek
- Zeytinyağı, balık ve kuruyemiş gibi sağlıklı yağlara yer vermek
- Düzenli Egzersiz
- Haftada en az 150 dakika yürüyüş, yüzme veya bisiklet
- Fiziksel aktivite yağların yakılmasına ve insülin direncinin azalmasına yardımcı olur
- Kilo Kontrolü
- Hedeflenen kiloya ulaşmak ve korumak, yağlanmayı azaltır
- Ani kilo kaybından kaçınılmalıdır
- Alkolü Sınırlamak
- Alkol, karaciğer üzerinde doğrudan toksik etki yaratır
- Yağlanma varsa tamamen bırakılması önerilir
- Düzenli Sağlık Kontrolleri
- Karaciğer enzimlerini takip etmek
- Gerekirse uzman hekime başvurarak erken tanı ile önlem almak
Karaciğer yağlanması, zamanında fark edildiğinde tamamen geri döndürülebilir bir sağlık sorunudur. Ancak ihmal edilirse siroz ve karaciğer yetmezliği gibi ciddi sonuçlara yol açabilir. Sağlıklı yaşam alışkanlıkları, karaciğerinizi korumanın en etkili yoludur.