Döviz Rezervlerinin Güçlenmesi Türkiye Ekonomisini Nasıl Etkiliyor?

BEĞENDİM

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) son aylarda hızla yükselen brüt döviz rezervleri, ekonomi çevrelerinde dikkatle takip ediliyor. Özellikle swap hariç net rezervlerdeki toparlanma, hem iç piyasadaki güveni artırıyor hem de uluslararası yatırımcıların Türkiye’ye bakışını değiştiriyor. Peki rezerv artışı ne anlama geliyor, piyasalar üzerinde hangi etkileri yaratıyor?

Döviz rezervleri, bir ülkenin dış borç ödemelerinde, ithalat finansmanında ve döviz kurlarını dengelemede kullandığı en kritik ekonomik araçlardan biridir. TCMB’nin döviz rezervlerini artırması, olası dış şoklara karşı finansal tampon oluşturmak anlamına gelir. Son açıklamalara göre Türkiye’nin brüt rezervleri 145 milyar doların üzerine çıkarken, net rezervlerde de 2023 ortalarına göre ciddi bir iyileşme gözlemleniyor.

Bu rezerv artışı, özellikle kur oynaklığını azaltma noktasında önemli rol oynuyor. 2021-2023 döneminde yaşanan ani kur sıçramaları, yatırımcıların ve ihracatçıların uzun vadeli plan yapmasını zorlaştırmıştı. Ancak rezervlerin artmasıyla birlikte kurda daha istikrarlı bir seyir yakalanmaya başladı. Bu durum, yatırım kararlarının hızlanmasına ve ithalat-ihracat planlarının daha net yapılabilmesine imkân tanıyor.

Döviz rezervlerindeki güçlenmenin bir diğer önemli etkisi de kredi derecelendirme kuruluşlarının Türkiye’ye bakış açısını olumlu yönde etkilemesi. Moody’s, Fitch ve S&P gibi kuruluşlar, rezerv artışını dış finansmana erişim açısından pozitif bir sinyal olarak değerlendiriyor. CDS (kredi risk primi) oranlarında yaşanan düşüşler, Türkiye’nin dış borçlanma maliyetlerini aşağı çekerek bütçeye de olumlu katkı sağlıyor.

Elbette rezerv artışı tek başına yeterli değil. Bu sürecin kalıcı olması, dış ticaret dengesinin sürdürülebilir şekilde iyileştirilmesine bağlı. İhracatın artırılması ve enerji ithalatının azaltılması gibi yapısal reformların devreye girmesi, rezervlerin korunmasını ve artırılmasını kolaylaştıracaktır. Özellikle yenilenebilir enerji yatırımları, uzun vadede döviz çıkışlarını azaltarak bu stratejiye destek sağlayabilir.

Piyasalar açısından rezerv artışı, psikolojik bir denge unsuru da oluşturuyor. Dolar/TL ve Euro/TL kurlarındaki aşırı dalgalanma riskinin azalması, bireylerin ve şirketlerin döviz talebini düşürüyor. Ayrıca Merkez Bankası’nın piyasaya güven vermesi, TL’nin cazibesini artırarak mevduatların yeniden yapılandırılmasını mümkün kılıyor.

Türkiye ekonomisi, son yıllarda yaşadığı dalgalı süreçlerin ardından finansal dengeyi yeniden kurma çabasında. Döviz rezervlerinin artması, bu yolda önemli bir kilometre taşı olarak değerlendiriliyor. Ancak rezervleri artırmak kadar, elde tutmak ve sürdürülebilir politikalarla desteklemek de aynı derecede önemli. Bu nedenle hem para politikası hem de reel sektör odaklı yapısal adımlar bir bütün olarak ele alınmalı.